TÜRKİYE
Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle işgücü pazarlarındaki rekabetçi sorunlara yönelik olarak Anadolu Ajansı'na açıklamalarda bulundu (05.05.2021).
Küle; işgücü pazarlarındaki rekabet sorunlarıyla ilgili halihazırda devam eden iki soruşturmaya da değinerek mal ve hizmet pazarlarının yanı sıra işgücü pazarının rekabetçi yapısını korumak için çaba sarf edileceğini ifade etmiştir.
Rekabet Kurulu 11.06.2020 tarihinde başlattığı “E-Pazaryeri Platformları Sektör İncelemesi” kapsamında hazırladığı Ön Raporu kamuoyunun görüşüne sundu (07.05.2021).
Ön Rapora Dair:
Rekabet Kurumu, internet sitesinde 7 Mayıs 2021 tarihinde perakende e-ticaret pazarına ilişkin oldukça kapsamlı bir Ön Rapor yayınladı. Ön Rapor’da perakende e-ticaret kavramı ve tarihsel gelişimi, öne çıkan yerel e-pazaryerleri ve konuya ilişkin politika önerileri ele alınmaktadır.
Türkiye’de internet kullanıcılarının çevrimiçi alışveriş platformlarını kullanımına dair birçok ayrıntının bulunduğu Ön Rapor’da, kullanıcı sayısının sürekli bir artış gösterdiği tespitinde bulunulmuştur. Özellikle pandemi döneminde internette geçirilen zamana paralel olarak internetten alışverişe olan talebin çok fazla artış gösterdiği ve birçok çevrimiçi platformun da bu talebe cevap verebileceği şekilde hizmetlerini geliştirdiği sonucuna varılmıştır. Öte yandan, söz konusu platformlarla ilgili üç temel hedef ortaya koyulmaktadır. Bunlar;
- mevcut rekabet hukuku kurallarının platformlar bakımından uygulanmasındaki belirsizlikleri ortadan kaldırmak ve uygulamayı güçlendirmek üzere ikincil mevzuatın gözden geçirilerek güncellenmesi,
- sektörün geneline hâkim asimetrik pazarlık gücüne yönelik olarak ikili ilişkilerde referans teşkil etmek üzere bir “Platform Davranış Kodu” düzenlemesinin hayata geçirilmesi ve
- geçit bekçisi niteliğindeki teşebbüslerin belirlenerek, bunların kaçınmakla yükümlü oldukları davranışların öncül (ex-ante) bir yasal düzenleme ile hayata geçirilmesi şeklindedir.
Ön Rapor, e-pazaryeri vasfını taşıyan platformlara odaklanmaktadır. E-pazaryeri, satıcıların ürün veya hizmetlerini internet kanalıyla tüketicilere ulaştırmayı hedefleyen çevrimiçi pazar alanı olarak tanımlanmaktadır. Ön Rapor’da Türkiye’de e-pazaryerlerinin gelişim süreci değerlendirildikten sonra önde gelen e-pazaryerleri olan Amazon Türkiye, ÇiçekSepeti, GittiGidiyor, Hepsiburada, N11, Trendyol, Morhipo ve EpttAvm ayrı başlıklar altında incelenmiştir. Bu platformların kuruluşlarından itibaren yakaladıkları ivme ve ekonomik özellikleri hakkında önemli bilgiler paylaşılmaktadır. Ön Rapor’da e-pazaryerlerinin Türkiye pazarında henüz rekabeti bozma endişesi yaratacak düzeyde bir büyüklüğe ulaşmadığı çok defa vurgulanmakla birlikte, dünyadaki e-pazaryeri örneklerine de gönderme yapmak suretiyle rekabetin bozulması endişesi doğmadan önce önlem alınması gerektiği şeklindeki yaklaşım dikkat çekici olmuştur.
Kurum’un bu konuda Ön Rapor’a yansıyan tutumu, akıllara 2020’nin sonunda çıkarılan ve Avrupa Birliği’nde büyük ses getiren Dijital Pazarlara İlişkin Yasa tasarısını getirmiştir. Zira söz konusu yasa ile, Avrupa Birliği sınırları içerisinde faaliyet gösteren veya bu sınırlar içerisinde belirli bir kullanıcı tabanına sahip olan e-pazaryeri platformları için oldukça kapsamlı düzenlemeler öngörülmüştür. Avrupa’daki gelişmeleri yakından takip ettiği bilinen Rekabet Kurumu, hatırlanacağı üzere 9 Ocak 2021’de internet sitesinde Kurum Başkanı Birol Küle’nin açıklamalarını paylaşmıştı. Küle, dijital pazarlara yönelik düzenlemelerin şart olduğunu belirterek Ön Rapor’un yayınlanmasından üç ay kadar önce hukuki düzenlemelerin yakın olduğunun sinyalini vermişti. Oldukça kapsamlı bu Ön Rapor’un yayınlanmasının ardından gözler artık platform ekonomilerine özel bir düzenlemeye çevrilmiş durumdadır.
Son olarak, Dijital Pazarlara İlişkin Yasa tasarısında karşımıza çıkan ve işletmeler ile tüketiciler arasında aracı platform görevi gören ‘gatekeeper’ kavramı üzerinde durulmuştur. Kurum, bu kavramı ‘geçit bekçisi’ olarak tanımlamış, geçit bekçisi niteliğinde olan platformların belirlenerek bu platformların kaçınmakla yükümlü olduğu davranışlarla ilgili ilgili öncül (ex-ante) düzenlemelerin hayata geçirilmesi için çalışmaların sürdüğünü ifade etmiştir.
https://www.rekabet.gov.tr/Dosya/geneldosya/e-pazaryeri-si-on-rapor-teslim-tsi_son-pdf
DÜNYA
Fransız Rekabet Otoritesi ‘fintek’ pazarına ilişkin başlattığı sektör araştırma raporunu yayımladı (28.04.2021).
Hollanda Rekabet Otoritesi, bulut hizmetlerinin nasıl çalıştığını anlamak ve olası rekabet sorunlarını tespit etmek amacıyla bulut hizmetleri pazarını incelemeye başladığını duyurdu (18.05.2021).
https://www.acm.nl/nl/publicaties/acm-start-marktstudie-naar-cloudservices