TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Dinçer 9 Ocak Cuma günü basın ekonomi müdürleri ile Sabancı Center'da biraraya geldi. Toplantı kapsamında TÜSİAD'ın iktisadi tespitleri ve beklentilerini içeren bir belge sunuldu.
2014 yılını bitirirken temel iktisadi tespitler ve beklentiler
1- Küresel büyüme görünümünde belirgin bir iyileşmeden söz etmek oldukça güçtür. Dünya ekonomisinin 2015 yılında %3,5 civarında büyüyeceği beklenmektedir.
2- 2015 yılında FED’in olası faiz artırımının etkisi sınırlıdır, zamanlama ve artış miktarı belirsizdir.
3- Avrupa Merkez Bankası’nın parasal genişleme politikasının da zamanlaması ve etkisi belirsizdir; parasal aktarım mekanizmasının ABD ekonomisinde olduğu gibi çalışıp çalışmayacağı belli değildir.
4- Yunanistan’daki seçim sonuçlarının doğuracağı politik risk 2015 yılında Euro bölgesindeki beklenen canlanmayı baskılayacaktır.
5- Şişmiş bir emlak sektörü, yerel yönetimlerin artan borçları, büyüyen “gölge bankacılık” sistemi Çin ekonomisinin büyümesini sınırlandırmaktadır.
6- Kapsayıcı reformlarla, makro ve yapısal hikayesini güçlendiren gelişmekte olan ekonomiler küresel likiditenin azalmasından daha az etkilenecektir.
7- Jeopolitik riskler ve bölgemizdeki siyasi istikrarsızlık 2015 yılında ekonomik büyümeyi olumsuz etkilemeye devam edecektir.
8- Enerji ve petrol fiyatlarındaki olağanüstü düşüş Türkiye ekonomisinin büyümesini 0,6, enflasyonunu 1,0, cari işlemler açığı-GSYİH oranını ise 1.1 puan olumlu etkileyecektir.
9- 2015 yılı büyüme tahminimiz OVP’de öngörülen %4’ün altındadır. OVP’de olduğu gibi 2015 yılında net dış talebin büyümeye etkisinin “0” olacağını bekliyoruz. Ancak OVP’de öngörülenyatırım harcamalarının altında bir yatırım artışı tahmin ediyoruz.
10- Tüketici Güven Endeksi’ndeki düşüşün devam etmesi ekonomik aktivitedeki ivmelenmesinin sınırlı olacağını göstermektedir.
11- Sanayi üretimi endeksinde daralma yılın son çeyreğinde zayıf bir büyümeye işaret etmektedir.
12- İşsizlik oranının bu şartlar altında mevcut düzeyini koruması zordur.
13- Gıda fiyatlarındaki normalleşme, kurdaki geçişkenliğin azalması, düşen enerji fiyatları neticesinde enflasyonun 2015’de OVP hedefi %6.3’e yaklaşması muhtemeldir.
14- Ancak son dönemde enflasyondaki artışın tümünü mikro temellere bağlamak mümkün müdür? Enflasyon beklentilerini etkileyen unsurların üzerinde durması gerekmektedir. (Ücret kontratları, faiz politikası, kamu maliyesi, gelirler politikası)
15- Bu çerçevede, “bekle, gör” anlayışıyla yaklaşıldığında Türkiye ekonomisi performansının 2015 yılında 2014’ten farklılaşması mümkün değildir.
16- Hükümet tarafından ortaya konulan kalkınma planları, öncelikli değişim programları ve eylem planları olumlu ve akılcı bir yol haritası niteliğindedir. Ancak, daha önemli olan, makro, mikrove kalkınma başlıkları çerçevesinde önerilen eylem planlarının önceliklendirilmesidir.
17- TÜSİAD olarak kısa dönemli reform önceliğimiz, kamu maliyesinde disiplini sürdürürken kamu harcama kompozisyonunu üretkenlik bağlamında reforma tabi tutmaktır. Bu hem vergiharcaması yoluyla (vergi muafiyetleri) hem de bizatihi harcama kalemlerinde kompozisyon değişikliği ile yapılabilir.
18- TÜSİAD olarak orta vadeli reform öncelikleri, enerji piyasasının liberalleşmesi, kayıt-dışılığın azaltılması, işgücü piyasasının esnekleştirilmesi, hukuk güvenliği altyapısının güçlendirilmesive inovasyon kapasitesinin arttırılmasını teminen Ar-Ge destek politikaları ve kuvvetli üniversite-sanayi işbirliği alanlarıdır. Orta vadeli reform önceliklerinin başarıya ulaşabilmesi için denetleyici– düzenleyici kurumların özerk yapısının piyasa ekonomisinin öngördüğü şekilde geliştirilmesi gerekmektedir.
19- TÜSİAD olarak uzun vadeli reform önceliklerimiz, sınırlı tasarrufların üretken sektörlere yönelmesi suretiyle sanayinin ekonomideki payının artırılması, eğitimin niteliğinin geliştirilmesi, kadınistihdamının arttırılması, bölgesel kalkınmışlık farklarının azaltılması ve tarımda verimlilik artırıcı reformlardır.
20- Kısa, orta ve uzun vadeli reformların doğru önceliklendirmesi ve etkili uygulanması ile kamu harcamalarının üretkenlik lehine yeniden yapılandırılması Türkiye ekonomik büyümesine ek 1 – 1,5 puan katkı sağlayacaktır. Reform önerilerinin hayata geçmesi durumunda Türkiye 2016 itibariyle yeniden %5-6 düzeyinde büyüyebilir.
21- Seçim öncesinde iş dünyası beklentilerinin siyasi parti programlarında yer almasını teminen, önümüzdeki aylarda siyasi partilerimizle bir araya gelerek iş dünyasının sürdürülebilirkalkınma ana başlığı altındaki reform alanlarını kendilerine sunmayı planlamaktayız.