TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Ümit Boyner'in 21. Ulusal Kalite Kongresi Açılış Konuşması

Sayın Başkan, Değerli Konuklar, Saygıdeğer Basın Mensupları,

TÜSİAD adına sizleri saygıyla selamlıyorum. TÜSİAD olarak, KalDer ile birlikte, Türk sanayisinin rekabet gücünü artıracak ve bu gücü sürdürülebilir hale getirecek kapsamlı bir çalışmanın temellerini atmaktan büyük mutluluk duyuyoruz. Bugün 21.si gerçekleştirilen Kalite Kongresi’ne hepiniz hoş geldiniz.  21 yıl önce, TÜSİAD ve KalDer işbirliği ile Ulusal Kalite Kongresi ve Kalite Ödülü için yola çıkarken amacımız, kuruluşlarda “toplam kalite yönetimi” anlayışını yaygınlaştırmak ve toplumda kalite bilincini yerleştirmekti. Şimdi geldiğimiz noktada yeni dünya düzeninde yönetim ve liderlik biçimleri ve dünya vatandaşlığı gibi geleceği inşa eden konuları ele alıyoruz.  

Saygıdeğer Konuklar,

Uzun süredir küresel ölçekte dünya münhasıran büyüme olgusuna odaklanmış durumda. Bu odaklanmamızın sonuçlarını da gördük. 1970’lerin ortalarında dünya genelinde yaklaşık 16 trilyon dolar olan Gayri Safi Yurtiçi Hasıla bugün 40 trilyon dolar seviyesine ulaştı. Ancak, aynı dönemde 3.7 milyar olan dünya nüfusu da ikiye katlanarak 7 milyara ulaşmış durumda. Bugün dünya nüfusunun yarısı temiz su, sağlık hizmetleri ve eğitime ulaşımı olmaksızın günlük 2.5 doların altında yaşamaya mahkum. Bu doğrultuda, refaha katkıda bulunan faktörlerin göz önüne alınmadan sadece büyümeye odaklanmanın yoksulluğu azaltmadığını görüyoruz.

Dünyada üretim ve tüketim alışkanlıkları olağan seyrinde gittiği takdirde, 2050 yılında şu anki refah seviyemizi korumak için bir dünya değil, 2.5 dünyaya ihtiyacımız olacak. 2050 yılında 9 milyar insanın yaşadığı bir dünyanın bizleri beklediğini düşünürsek, “yaşanabilir bir gelecek” için bugünkü büyüme ve refah arayışlarımızın yanı sıra farklı çözümler üretmemiz gerektiği de aşikar... Yenilikçi çözümler büyümenin doğal kaynaklar üzerindeki baskısını bir miktar azaltsa da teknolojik gelişmeler genellikle artan tüketimin gerisinde kalıyor. Örneğin, yakıt tüketimini daha da azaltan, çevreyle dost otomobiller üretilmesine rağmen otomobil kullanan kişi sayısının hızla artması fosil yakıtlara bağımlılık nedeniyle hava kirliliğinin her geçen gün artmasına yol açıyor. Bu karamsar tabloya rağmen, yaptıkları seçimlerin dünyaya etkilerinin bilincinde olarak satın aldıkları ürünleri sorgulayan tüketicilerin sayısının her geçen gün artması geleceğe dair umutlarımızı perçinliyor. Bu doğrultuda, sürdürülebilirliği temel politika olarak benimseyen şirketlerin artması ve hükümetlerin sürdürülebilir kalkınmayı temel politikalarına dahil etmeye başlaması da bu bilincin yaygınlaşması yönünde bizi umutlandıran diğer etmenler.

Bu kapsamda, uluslararası alanda ortak bilinç ve sorumluluğun bir göstergesi olarak Haziran ayında gerçekleştirilen Rio+20 Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Konferansı’nın gelecekte önemli bir mihenk taşı olarak anılacağına inanıyoruz. Birçok ülkeden üst düzey politikacılar ile iş dünyası ve sivil toplum kuruluşlarından çok sayıda katılımcının yer aldığı konferansta, iklim değişikliği, yeşil ekonomi, düşük karbonlu kalkınma, ekonomik kriz, yeni tehdit ve fırsatlar gibi tüm dünyayı etkileyen konular tartışılmış, sürdürülebilir kalkınma konusunda başlıca gelişmeler ve eksikler ortaya konmuştur. Geçmiş politik taahhütlerini yineleyen ancak yeni taahhütler vermekten kaçınan sonuç bildirgesinin bazı çevrelerce hayal kırıklığıyla karşılandığı doğrudur. Ancak zirve, sorunların sadece devlet kurumları ya da birkaç ülke ile sınırlı olmadığını, hepimizi etkileyen bu sorunlara etkin çözümler bulunması için karar alma sürecine katılım ve işbirliğinin önemini bizlere hatırlatmıştır. Bu doğrultuda, zirvede iş dünyasının rolüne de vurgu yapılmış ve hatta bu rol ilk defa olarak bir sonuç metninde yer bulmuştur. İş dünyasının yenilikçi çözümlerin artırılması için politika çalışmalarına aktif olarak katılması, dünya ekonomisinin yeşil ekonomiye dönüşmesi için özel ve kamu sektörü işbirliğinin gerekliliği konferans sırasında sürekli vurgulanmıştır.

Peki, Türkiye bu resmin neresinde yer alıyor? Dünyanın 17. büyük ekonomisi olmayı başaran Türkiye’nin söz konusu dönem içerisinde küresel ölçekte gösterdiği ekonomik başarıyı kalkınma süreçlerine yansıtabilmesi de gerekiyor. UNDP tarafından her sene açıklanan ve “İnsanlığın Gerçek Zenginliği” olarak nitelendirilen 2011 yılı İnsani Gelişmişlik Endeksi’nde Türkiye, 173 ülke arasında 92. sırada yer alıyor. En geç 2032’de G7 ekonomilerini geride bırakacağı öngörülen ve aralarında Türkiye’nin de bulunduğu E7 ülkeleri endekste en alt sıralarda yer almakta. Bununla birlikte, bugün ekonomilerinin yavaşlamasıyla eleştirilen birçok Avrupa ülkesi ve Amerika, Kanada gibi ülkelerin insani gelişmişlik endeksinde ilk on sırada yer alması, tek başına ekonomik büyümenin insani kalkınmayı sağlamadığını gözler önünde seriyor. 2023 yılında dünyanın ilk 10 ekonomisi arasında olma hedefimizi gerçekleştirirken insani gelişim bileşenlerini göz ardı etmeden kalkınmamızı sürdürülebilir kılmamız; bir başka deyişle, yaşamın gereksinimleri ve doğal kaynakların sürdürülebilirliği arasında bir denge kurmamız gerekmektedir.

TÜSİAD olarak sürdürülebilir kalkınmayı önümüzdeki dönemin temel belirleyicisi ve öncelik alanımız olarak belirledik. Bu doğrultuda, Türkiye’nin sürdürülebilir kalkınma vizyonu için bir yol haritasını ortaya koymak amacıyla “Vizyon 2050 Türkiye” raporunu hazırlayarak 2050 yılında sürdürülebilir bir Türkiye’ye ulaşmak amacıyla atılması gereken adımları tespit ettik ve izlenmesi gereken yol haritasını ortaya koyduk.

Vizyon 2050 Türkiye vizyonu çerçevesinde ekonomimizi etkileyen sektörlerin sürdürülebilirliğine yönelik çalışmalar kapsamında “Sürdürülebilir Turizm” raporunu Eylül ayında kamuoyuyla paylaştık. İMSAD ve TÜSİAD işbirliğinde hazırlanan “İnşaat Sektöründe Sürdürülebilirlik: Yeşil Binalar ve Nanoteknoloji Stratejileri” raporunu ise 13 Kasım tarihinde sizlerle paylaştık.

Türkiye’de topraklarımızın % 92’si birinci ve ikinci derece deprem bölgesinde yer almakta, nüfusun ise % 95’i deprem tehlikesi altında yaşıyor. Ülkemizdeki mevcut yapıların büyük bir kısmının eski mevzuat uyarınca inşa edildiğini ve dolayısıyla dayanıksız ve sağlıksız olduğunu göz önünde bulundurduğumuzda, kamuoyunda kısaca “Kentsel Dönüşüm Yasası” olarak bilinen düzenlemeyi binalarımızın depreme dayanıklı olarak yenilenmesi bakımından önemli buluyoruz. Bölgenin dokusuna zarar vermeden, kentin tarihi, sosyo-ekonomik ve kültürel yapısıyla uyumlu olarak gerçekleştirilecek, “insan odaklı” bir kentsel dönüşüm, bu değişimi sağlamlaştıracaktır. Bu süreçte, dünyadaki başarılı projelerinin incelenmesi ve bu dönüşümü başarıyla hayata geçirmiş ülkelerin tecrübelerinden yararlanılması çağrımızı da bu vesileyle yinelemek isterim.

İş dünyası olarak sahip olduğumuz bilgi, bilim, teknoloji, beceri ve finansal kaynaklar ile sosyal sorumluluğumuzu harmanlayarak “yaşanabilir bir gelecek” sunacak sürdürülebilir kalkınma vizyonunun oluşturulabileceğine inanıyoruz. Tüm paydaşların katılımı ile gerekli politikaları oluşturduğumuz ve uyguladığımız takdirde, doğal kaynakların dengeli kullanıldığı, ekonomik ve sosyal alanda sürdürülebilir gelişmeye sahip "yaşanabilir" bir dünya için geç kalmış değiliz.

21 yıl önce TÜSİAD olarak Kalite Derneği ile birlikte ilk Kalite Kongrelerini düzenlemeye başladığımız noktadan bugüne Kalite Kongresi sadece kurumsallaşmakla kalmadı, Türkiye’deki kalite arayışına, ürünlerimizin, hizmetlerimizin evrensel standartlara yükselmesine katkıda bulundu. Türkiye’nin mal ve hizmet üretiminde kaliteyi yakalaması, şirketlerinin kurumlarının evrensel ölçekte kalite düzeylerini tutturması elbette ilk hedefimizdi. Mal ve hizmet üretiminde, şirket yönetiminde, rekabetçi iş anlayışında evrensel kalite düzeylerini yakalamamızın siyasette, kentli olma bilincinde, vatandaşın haklarının ve hukukunun korunmasında, gözetilmesinde ekonomik alanda yakaladığımız kalite düzeylerine gelebilmemizin önünü açmasını umuyoruz. Vatandaşlar olarak bu bilinçle Türkiye’nin gelişmesinde katılımcı olmamız gerektiğine inanıyoruz.

Bu vesileyle, tam 21 yıldır tüm paydaşları bir araya getirerek geleceği öngörme ve bu doğrultuda hem kendimiz hem de gelecek kuşaklar için en doğru stratejileri belirleme imkanı sunan KALDER’e teşekkürü bir borç biliyoruz. Bugünkü Zirvenin devlet-hükümet, sivil toplum kuruluşları, tüm toplum ve bireyler için birlikte yaratılacak bu dönüşümün kıvılcımı olmasını diliyoruz.