Sayın Bakanım, Sayın Konuklar, Değerli Basın Mensupları,
İş sağlığı ve güvenliği, her şeyden önce bir haktır, bir insani sorumluluktur. Herkes sağlıklı ve güvenli bir ortamda çalışma hakkına sahiptir. Bunun yanında, toplumsal refah ve kalkınma açısından da iş sağlığı ve güvenliğini temin etmek durumundayız. İş kazalarının ve meslek hastalıklarının azaltılması, hem bireysel hem de toplumsal yönden daha sağlıklı ve verimli ortam koşullarını ve daha güçlü bir ekonomik yapıyı beraberinde getirecektir.
Ekonomik potansiyelimizin en önemli unsuru insan kaynağımızdır. İnsan kaynağımıza hem eğitim yönünden hem de sağlık ve güvenlik yönünden yapılacak yatırımlar, ülkemizin gelişmişlik seviyesini yükseltecek olan çok değerli yatırımlardır. Aksini, yani insan hayatına değer vermeyen, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinden kaçınan bir tutumu benimsemek asla mümkün değildir, olmamalıdır.
Bugün sadece gelişmekte olan ülkelerde değil, gelişmiş ülkelerde de iş sağlığı ve güvenliğinin nasıl daha fazla iyileştirilebileceği üzerine çalışılıyor, kafa yoruluyor. İş kazaları ve meslek hastalıkları sorununun çözümü, daha sorunu doğmadan önlemekten geçiyor. Bu yüzden, “önleme” anlayışı hükümetlerin, iş dünyasının ve sosyal tarafların giderek daha çok odaklandıkları bir konu. “Önleme” yaklaşımı öncelikle insan hayatını kurtaran bir yaklaşımdır. Diğer yandan işletmelerin ve ekonomilerin performansının yükselmesine de bu bakımdan katkı sağlamak da daha etkindir, daha verimlidir.
Güvenlik ve sağlığa ilişkin yaşamsal unsurlar göz ardı edildiği takdirde, çalışma hayatında karşılaşılan risk ve tehlikelerin bertaraf edilmesinin mümkün olmadığını ve “sürdürülebilir kalkınma” kavramının bu yönünün eksik kalacağını vurgulamak isterim. İş kazalarının çoğunun bilinçsizlik ve ihmalden kaynaklanması, aslında bir zihniyet sorununa da işaret ediyor. Dolayısıyla zihniyet, altyapı, uzman insan kaynakları ve mevzuat gibi tüm boyutlarıyla konuyu bütüncül şekilde ele almamız gerekiyor.
AB ve ILO normları dikkate alınarak hazırlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunumuz geçen yıl yasalaştı ve belirli geçiş süreleriyle yürürlüğe girdi. Tüm çalışanları kapsama alan kanun ile ilgili olarak çeşitli seminerler aracılığıyla bilgilendirme ve görüş-tecrübe paylaşımları sağlanıyor. Biz de TÜSİAD olarak bu çalışmalara katkı sağlamak amacıyla bugün bu semineri düzenliyoruz.
Hangi alanda olursa olsun, mevzuatla getirilen yükümlülüklerin bazı işletmelerce uygulanıp diğerlerinde uygulanmaması, bir yandan mevzuatı hedefinden uzaklaştırırken, diğer yandan da haksız rekabete neden olur. Bu nedenle, mevzuatın uygulanabilir olması çok önemlidir. İşletmelerin yeni sisteme uyum sağlamada yaşayacağı güçlüklerin aşılmasına destek olunması, yol gösterilmesi yararlı olacaktır. Aynı zamanda iş güvenliğiyle ilgili eğitimler verilmesi, bilinç düzeyinin artırılması ve -çok önemli bir konu olarak- kayıt dışı çalışmanın önüne geçilmesi gerektiğinin de dikkatle altını çizmek isterim.
Ülkemizde nitelikli insan kaynağına duyulan ihtiyaç, iş sağlığı ve güvenliği alanında da geçerlidir. Bu alanda yeterli sayıda ve nitelikli insan kaynağının hizmet vermesi, uygulamanın etkililiği açısından önem taşımaktadır.
İş sağlığı ve güvenliği alanında işletmelerdeki iyi uygulamaları ödüllendiren bir yaklaşımın ön plana çıkarılmasının, özendirici niteliğiyle etkili bir yöntem olacağını da düşünüyoruz.
TÜSİAD olarak sadece kendi işyerlerimiz değil; ekosistemlerimizde yer alan tedarikçilerimiz veya bayilerimiz gibi tüm iş paydaşlarımızın da iş sağlığı ve güvenliği konusunu hassasiyetle ele almalarını önemsiyoruz. Nitekim, bu yılki öncelikli çalışmalarımızdan birisi sürdürülebilir değer zinciri konusunda olacaktır. Tedarik zincirinin ilk halkasından son halkasına kadar işgücünün de önemli bir parçasını oluşturduğu sürdürülebilirlik vizyonunun benimsenmesi için çeşitli araçlar geliştirmek niyetindeyiz.
Sayın Bakanım, Sayın Konuklar,
İnsana verilen değerin bir ölçüsü olarak iş sağlığı ve güvenliği konusu, hepimize ciddi sorumluluklar yüklüyor. Tüm işverenler, çalışanlar ve kamu kesiminin de işbirliğiyle, güvenli ve sağlıklı çalışma koşullarını yaratmak ve Türkiye’nin iş güvenliği sicilini düzeltmek zorundayız. Bugünkü seminerimizin, yeni mevzuatla ilgili bilgilenmeye, katılımcıların sorularının aydınlanmasına ve uyum sürecinin aşılmasına katkı sağlamasını diliyorum.